Nie ukrywam, że ten wpis pojawił się parę lat temu, na innym blogu, w trochę innej rzeczywistości. Pisałem go niedługo po przejściu na dietę bezmięsną (która docelowo stała się niemal w 100% roślinna). W 2013 roku w Polsce to cały czas było coś egzotycznego. Widziałem wówczas potrzebę pokazywania, że w świecie weganizm i wegetarianizm funkcjonują jako normalne, popularne postawy społeczne – jedne z wielu. Stąd pomysł na pokazanie po prostu znanych osób, które określały się jako weganie lub wegetarianie. Poniżej tamta lista + kilka nowych nazwisk, bo przecież 5 lat to szmat czasu, a dieta roślinna cały czas odnotowuje rosnącą popularność.

Z oryginalnego posta:

Spotykamy się w trakcie naszego życia z całą serią mitów. Wiele z nich dotyczy spraw codziennych, w tym odżywiania. Dieta wegańska prowadzi do chorób, osłabia organizm. Musimy jeść mięso, bo jesteśmy gatunkiem mięsożernym. Sportowcy muszą jeść dużo mięsa i nabiału, bo bez tego nie dostarczą organizmowi odpowiedniej ilości białka. Bez składników zawartych w produktach zwierzęcych nasze mózgi nie będą odpowiednio funkcjonować. Generalnie, weganizm i wegetarianizm, są szkodliwe dla naszego ciała i umysłu. Dupa. Oto kilka kontrprzykładów…

(reszty nie będę pisał w formie cytatu, bo ciężko by się to czytało 😉 )

Im możesz powiedzieć, że dieta wegańska jest nieodpowiednia dla sportowców:

Tenis: Venus i Serena Williams

Od nastu lat topowe tenisistki świata. Mało kto przez tak długi czas utrzymuje wysoką formę. Absolutne gwiazdy światowego tenisa. Venus cierpi na chorobę autoimmunologiczną, która objawia się bólami stawów, uszkodzeniem gruczołów łzowych i poczuciem dużego zmęczenia. Gdy zdiagnozowała tę chorobę (zespół Sjögrena) przeszła na dietę wegańską. Serena, aby wesprzeć siostrę także przeszła na ten sposób odżywiania. W dalszym ciągu trenują i startują w zawodach. Jeśli dla ciebie argumentem przeciwko redukcji ilości mięsa w jadłospisie jest to, że chodzisz dwa razy w tygodniu na basen lub siłownię, to już wiesz, że nie jest to sensowne uzasadnienie. Jeśli już jesteśmy przy tenisie, to dodam jeszcze, że Martina Navratilova (jedna z najlepszych tenisistek wszechczasów) też nie jadła mięsa.

Strongman: Patrik Baboumian

Już o nim pisałem w tekście o wegańskim strongmanie (edit: może uda mi się i ten tekst odzyskać ze starego bloga – wówczas podlinkuję), więc nie będę się powtarzał. Powiem tylko, że Patrik przeszedł na wegetarianizm, a następnie na weganizm, po czym został mistrzem w zawodach strongmanów w Niemczech.

Boks: Timothy Bradley

Utytułowany pięściarz zawodowy. Nie jest może tak znany szerokiej publiczności jak bracia Kliczko, czy Mike Tyson, ale to głównie dlatego, że walczy w niższych kategoriach wagowych. Stoczył 31 walk i żadnej nie przegrał. Zdobył pasy mistrzowskie federacji WBO i WBC (odpowiednio w kategorii półśredniej i dwukrotnie junior półśredniej). Jeśli chodzisz na boks i traktujesz to jako argument, aby musieć jeść mięso, to się okłamujesz. Wspominałem coś o Mike’u Tysonie? Właśnie doczytałem, że też jest weganinem.

Ultramaratony: Brendan Brazier, Scott Jurek, Dave Scott, Fiona Oakes

A może uprawiasz sporty wytrzymałościowe i nie wyobrażasz sobie diety bezmięsnej przy podejmowanym wysiłku? W takim razie polecam zapoznać się z sylwetką Brendana Braziera (i jego publikacjami). Brendan jest utytułowanym kanadyjskim triatlonistą i ultramaratończykiem. Da się? Da się. Podobnie wygląda sytuacja Scotta Jurka (ostatnio nawet w Dzień Dobry TVN go widziałem ;P), który biega najcięższe ultramaratony na świecie i jest jednym z najbardziej utytułowanych sportowców w swojej dziedzinie! Warto wymienić także Dave’a Scotta. Jest on znany z rekordowej liczby zwycięstw w prestiżowym triatlonie Iron Man (3,86 km pływania, 180,2 km na rowerze i 42,195 km biegu). Wygrywał aż 6 razy, gdy przeszedł na wegetarianizm.

Wiele osób podkreśla, że wegetarianizm i weganizm to jakaś nowa moda i sportowcy przechodzą na nią, gdy ich organizmy już są rozwinięte, ukształtowane etc. Otóż jest wielu sportowców, którzy nie jedzą mięsa od dziecka lub okresu dojrzewania i mają się świetnie. Za przykład może posłużyć Fiona Oakes, która biega maratony w skrajnie nieprzyjaznych warunkach – na biegunach czy jak ponad 250-kilometrowy Marathon des Sables, na Saharze –  (tak… są organizowane takie biegi).

W sportach wytrzymałościowych (ultramaratony, triatlon) jest naprawdę wielu wegan i wegetarian, których nie będę już tu bardziej szczegółowo opisywał, ale wymienię z nazwiska,(kto chce, ten wygoogluje) – Ruth Heidrich, Michaela Copenhaver, Denis Mikhaylove, Ariel Rosenfeld, Ben Dame, Brendan Brazier, Alberto Pelaez Serrano i inni.

Skateboard: Goeff Rowley, Ed Templeton

Kto kiedykolwiek interesował się skateboardingiem lub chociażby dał się oczarować serii gier Tony Hawk’s Pro Skater powinien kojarzyć tego gościa. Ikona deskorolkowego świata. Owszem. Można być wyluzowanym ziomkiem i weganinem jednocześnie. Aby ugruntować tę tezę dodam, że weganinem jest także niejaki Steve-O z ekipy Jackass (chociaż akurat to mogłoby służyć jako argument, że weganizm wpływa destrukcyjnie na nasze mózgi… :D ).

Weganinem jest też Ed Templeton, utytułowany skater, który po latach kariery sportowej postanowił zostać… artystą:

MMA: Jake Shields, Mac Danzig i Aaron Simpson

Kolejne przykłady ze świata sztuk walki. Jake Shields jest zawodnikiem MMA. Ma na swoim koncie niemało sukcesów, między innymi: mistrzostwo prestiżowych federacji Strikeforce i EliteXC (w wadze średniej). Pokonał takich tuzów tego sportu jak: Dan Henderson, Carlos Condit, czy Yushin Okami (który w marcu na gali UFC naklepał Hectorowi Lombardo). Za przykład wegańskich fighterów startujących w imprezach MMA mogą posłużyć także Mac Danzig oraz Aaron Simpson. Wegetarianinem jest natomiast zawodnik UFC Jon Fitch.

Lekkoatletyka: Carl Lewis

Carl Lewis nie był wege przez całą swoją karierę (sprintera i skoczka w dal). Jednak przeszedł na dietę bezmięsną, gdy przygotowywał się do startu w Mistrzostwach Świata w Tokio w 1991 roku. Później przyznał, że był to jeden z najlepszych sezonów w jego karierze. Zdobył wówczas złoty medal w biegu na 100 metrów, w biegu 4×100 metrów oraz srebrny w skoku w dal. Rok później został mistrzem olimpijskim w skoku w dal i biegu 4×100 m.

Wybitne, wegańskie i wegetariańskie umysły

No dobra. Temat sportowców chyba jest jasny. Przyjrzyjmy się teraz znanym osobistościom, które nie pracują mięśniami, a większość sukcesów zawdzięczają swoim potężnym umysłom, kreatywności i inteligencji. Ci, których wymienię to sławy i część z nich już nie żyje. Nie chodzi o to, że współcześni naukowcy nie są weganami. Chcę po prostu podać kilka znanych przykładów. Po prostu większość z nas wie, kim był Albert Einstein, ale niekoniecznie orientujemy się kim są zeszłoroczni laureaci Nagrody Nobla.

Tak, Albert Einstein był wegetarianinem, a pod koniec swoich lat także aktywistą na rzecz praw zwierząt. Nie muszę chyba pisać, czym się ten pan zajmował i z czego jest znany? Wegetarianami byli także (chociaż w kwestii paru z nich toczy się dyskusja): Leonardo da Vinci, Izaak Newton, czy Karol Darwin. Ponadto wśród geniuszy świata nauki, filozofii i kultury, którzy stronili od mięsa, należy wymienić chociażby następujących: Wolter, Henry David Thoreau, Lew Tołstoj, Leonardo da Vinci, Abraham Lincoln, William Szekspir, Franz Kafka, Antonio Gaudi, George Bernard Shaw, czy Giovanni Pico della Mirandola… Lista robi wrażenie, co?

Aktorzy, muzycy, gwiazdy- weganie i wegetarianie

Istnieje również wiele przykładów wegan i wegetarian ze świata gwiazd i celebrytów (wiele z nich jest obecnie większymi autorytetami niż Izaak Newton, czy Wolter). Wśród ludzi filmu można wymienić wegan: Jamesa Camerona, Aleca Baldwina, Emily Deschanel (znaną z serialu Bones), Demi Moore, a także… Pamelę Anderson; oraz wegetarian: Anne Hathaway, Natalie Portman, Foresta Whitakera, czy Maję Ostaszewską z naszego, polskiego podwórka.

Tych, którzy twierdzą, że wegańska i wegetariańska dieta są dla mięczaków i postrzegają sami siebie jako mięsożernych twardzieli, może zaskoczyć, że mięsa nie jedzą tacy kozacy sceny hiphopowej jak: Chuck D, Jeru the Damaja, Redman, GZA, RZA i KRS-One. Weganinem był także nieżyjący już członek legendarnej formacji Beastie Boys – Adam Yauch. Jeśli chodzi o muzyków spod znaku cięższych brzmień, można wymienić chociażby członków grupy Black Sabbath – Geezera Butlera i Billa Warda (obaj są weganami) oraz Roba Zombie i Serja Tankiana (SOAD).

Weganami jest także wielu muzyków popowych, rockowych, reggaeowych – do wyboru do koloru: Erykah Badu, Paul McCartney, Moby, Alanis Morissette, Sinead O’Connor, Prince, Matisyahu, Peter Tosh ze słynnych The Wailers oraz Barry White. Wegetarianami są (lub byli) natomiast: Jeff Beck, Michael Bolton (znany m.in. z T.Rex) oraz jeden z najwybitniejszych saksofonistów wszechczasów – John Coltrane.

Wegetarianizm starożytny

Jeszcze żeby pokazać, że wegetarianizm nie jest jakąś nowożytną modą, chciałbym podać przykłady wybitnych umysłów z czasów starożytnych: filozofów, etyków, teologów i przywódców duchowych, pisarzy i poetów. Wegetarianami byli między innymi święci Jan Chryzostom oraz Bazyli z Cezarei. Mięsa nie jedli również Konfucjusz, Budda Śakjamuni, Zaratustra, cesarz Aśoka, Horacy, Wergiliusz, Empedokles, Plotyn, Plutarch, Tertulian, Pitagoras. Są przesłanki świadczące, że wegetarianami byli także Sokrates i jego uczeń Platon. Jakby się rozpędzić, to można by powiedzieć, że nasza cywilizacja wyrosła na korzeniach wegetariańskich!

Aktorzy, piosenkarze, celebryci – weganie

Nie brakuje też aktorów, którzy są zwolennikami diety roślinnej. Nie dowodzi to w żaden sposób neutralności czy też pozytywnego wpływu weganizmu na zdrowie psychiczne i fizyczne (ktoś złośliwy mógłby uznać to za kontrargument), ale powiedzmy sobie szczerze – te osoby są dla wielu osób idolami i stanowią wzór do naśladowania. Nie jestem zwolennikiem kopiowania takich zachowań, lecz wydaje mi się, że warto w tym wpisie wymienić także te osoby:

Ellen DeGeneres

Joaquin Phoenix

Liam Hemsworth (THOR!!!!)

Thor nie je mięsa od 2015 r. Powiedział kiedyś dla Men’s Health (tak, tej głupiej gazetki, która daje przepis na sześciopak w weekend): „I have a lot of friends who are vegan. Woody Harrelson was actually one of the original reasons I became vegan, because he’s been vegan for, I don’t know, 30 years or something,”

(btw, sześciopak w weekend nigdy nie był dla mnie zbyt dużym wyzwaniem)

via GIPHY

…if you know what I mean.

No, ale wracając do Thora, tzn. Liama:

„After all the information I gathered about the mistreatment of animals, I couldn’t continue to eat meat. The more I was aware of, the harder and harder it was to do. About six months ago I went and saw a nutritionist to do a blood-diet analysis. He basically told me, based on my blood type and all the other different little tests they do, that red meat was good for me, and I should eat a lot more red meat and various other foods. So I started doing that, and the more red meat I ate, the worse I felt.”

Widać, że motywacji do przejścia na weganizm może być wiele – od etycznych, po zdrowotne.

RZA (Wu-Tang Clan):

Peter Dinklage (uwaga, drastyczne obrazki, ale może warto się z nimi zmierzyć):

Joan Jett (she loves rock and roll) też nie je mięsa. Wspomniany Woody Harrelson też. Do tego Cassey Affleck, Moby, Sia, Stevie Wonder, Morrisey, James Cromwell, Jared Leto, Jeniffer Lopez, Jay-Z, Bryan Adams, czy … Pamela Anderson:

pamela anderson peta

No i Miley Cyrus … z jej dziwną motywacją 😀

Ostrożne wnioski

Oczywiście można by popaść w przesadę i dowodzić na podstawie powyższych przykładów, że zaniechanie jedzenia mięsa obudzi w nas talenty, spotęguje nasze zdolności umysłowe itd. Oczywiście to nie tędy droga. Jednak to, co chciałem podkreślić, to to, że można nie jeść zwierząt i zachować świetną kondycję ciała i umysłu. Jedno z drugim się nie wyklucza.

Zatem jeśli myśleliście o przejściu (chociażby na próbę, na jakiś czas) na wegetarianizm (lub weganizm), to argumenty, że to szkodzi zdrowiu, będziecie osłabieni, otępiali itd., możecie sobie podarować ;) Oczywiście zalecam podchodzić do tematu odżywiania rozsądnie i zarówno jedząc mięso jak i będąc weganinem, aby zachować zdrowie, trzeba jeść świadomie. Poczytaj trochę o dietetyce, dowiedz się, czego potrzebuje organizm, a co jest dla niego trucizną lub śmieciem.

Pamiętaj – jedynymi usprawiedliwieniami dla jedzenia mięsa i wspierania przemysłu mięsnego są: wygoda, przyzwyczajenie i konformizm.

Oczywiście może się okazać, że jakiś artysta, czy sportowiec wycofał się z diety wegańskiej, zmienił postawę. Jeśli znacie takie przypadki (spośród osób z powyższej listy) – wrzućcie komentarz. Postaram się to szybko zweryfikować i poprawić, aby nie być posądzanym o rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji.